EĞİTİM KÜNYESİ
Eğitimin Adı Transaksiyonel Analiz: Psikoterapi Uygulamaları
Eğitimci PORTA / Serkan Kahyaoğlu
Eğitim Süresi 2 günlük atölye ya da haftada 2 saatlik 6 oturum
Eğitim Yöntemi Etkileşimli grup + talep edilirse süpervizyon
Katılımcı Sayısı 12-20
Eğitimci Sayısı 1
Katılımcı Özellikleri Psikologlar, psikolojik danışmanlar ve bu bölümlerde okuyan 4. sınıf öğrencileri

Terapinin ve psikolojik danışmanlığın amacı; davranış değişimi, yanlış öğrenmelerin düzeltilmesi, ebeveynlerin eksik bıraktıklarının onarılması, iyileşme, yardım ilişkisi, gelişim, büyüme, anlam yaratma olarak tanımlanır. Sonuç olarak terapi odasında, terapist ve danışan, danışanın öyküsüne birlikte dikkatle bakarlar ve danışanın ihtiyacına odaklandıkları bir alışverişe girerler.

Transaksiyonel Analiz (TA) bu alışverişte danışanın ihtiyaçlarını gideren yollar bulması için danışanın kendisi, diğerleri ve dünya ile ilgili algısına bakar. Bir başka deyişle TA insanların yaşamın ilk yıllarından itibaren kendilerine bir “yaşam senaryosu” yazdıklarını ve bu senaryoyu birlikte oynayacakları oynayacak rol arkadaşları bulduklarını iddia eder. Eric Berne’in deyişiyle “prens ve prenses olarak doğan” insanların nasıl kurbağaya dönüştüklerini ve tekrar nasıl “prens ve prenses olabilecekleri ile ilgilenir. Kısaca kişiliğe ve ilişkilere bakış için bir yaklaşım sunar. Bunu yaparken aşağıdaki 3 temel önermeyi önemser:

  • İnsanlar iyidir, yeterlidir.
  • Herkes düşünme kapasitesine sahiptir.
  • Herkes kendi yaşam planı (senaryosu) için kararlar alabilir, ve  bu kararları değiştirebilir.

“Transaksiyonel Analiz: Psikoterapi Uygulamaları” eğitiminde, psikoterapist ve psikolojik danışmanların seanslarında kullanabilecekleri TA bakış açısına, kavramlarına ve dolayısıyla geliştirebilecekleri yöntemlere odaklanılmaktadır. Eğitim, katılımcıların TA’yı içselleştirmeleri için çeşitli alıştırmaların yanı sıra gerçek vakalardan ve katılımcılardan gelen örneklerden oluşmaktadır. Eğitim sonunda katılım belgesi verilecektir.

Eğitimin Başlıkları
1.  TA’YA GÖRE TERAPİNİN AMACI: OTONOMİ (ÖZERKLİK)

1.       Bilinç ve farkındalık: Kendinde ve çevresinde olup biteni anlayabilme, “şimdi ve burada”ki seçenekleri görebilme becerisi açıklanır.

2.       Kendiliğinden (spontan) ve doğal olabilmek: Özgürce duygu ve düşünceleri “şimdi ve burada” söyleyebilme, bulabilme becerisini kazanmanın etkileri tanımlanır.

3.       İçtenlik: Dürüst, olduğu gibi, duygu ve düşünceleri paylaşabilme gücünü edinmenin anlamı tartışılır.

2. TEMEL İHTİYAÇ ÜÇGENİ

Þ     Kabul iletisi: Kişinin yaşamda etkili ve değerli olma ihtiyacı örneklenir.

Þ     Yapılandırma: İlişkide ve yaşamda sınırlar ve yolları tanımlama ihtiyacının sağladığı koruma, izin ve güç açıklanır.

Þ     Yerleştirme: Kişinin kendisini, diğerlerini yaşamda koyduğu yeri tanımlama ihtiyacı açıklanır.

3. KABUL İLETİLERİ VE ZORLAYICI MESAJLAR (SÜRÜCÜLER)

Þ     Uyaran-kabul-kabul iletisi akışı: Doğumla birlikte başlayan uyaran ihtiyacının, kabul ve kabul iletisi ihtiyacına dönüşü açıklanır.

Þ     Zorlayıcı mesajlar/sürücüler: Kabul iletisine, “fark edilmeye ve tanınmaya” insanların ihtiyaç duyma nedenleri ve bu ihtiyacı karşılama yolları tanımlanır.

Þ     Sürücü envanteri: Katılımcıların kişisel zorlayıcı mesajını bir envanter ile bulması üzerine çalışılır.

Þ     Zorlayıcı mesajlar (sürücüler): “Güçlü ol, mükemmel ol, çabuk ol, hoşnut et, gayret et” sürücülerinin terapide teşhis ve müdahale yolları konuşulur.

4. EGO DURUMLARI VE TRANSAKSİYONLAR

Þ     Ego durumları: “Çocuk, Yetişkin ve Ebeveyn” ego durumları açıklanır. Ego durumu teşhis ve analiz yöntemleri anlatılır.

Þ     Egogram: Katılımcıların ego durumlarını fark etmeleri için egogram uygulanır.

Þ     Transaksiyon: İki kişi konuşurken 6 ego durumunun etkin olması ve bu etkileşimin terapide analizi işlenir.

Þ     Terapist ve danışanın transaksiyonları: Terapi odasındaki ilişkinin analizi ve müdahale yolları tanımlanır.

5. PASİFLİK DAVRANIŞLARI  VE SEMBİYOTİK DAVETİYELER

Þ     Pasiflik davranışları: Sorunu çözmeme yolları ve nedenleri tanımlanır.

Þ     Sorunu çözmenin korkusu: İnsanların sorunu çözmekten neden kaçtıkları ve korkuları açıklanır.

Þ     Sembiyotik (bağımlı) ilişki: 1+1 olmak istemenin ya da 1+1=2 olamamanın nedenleri tartışılır.

Þ     Teşhis ve müdahale: Sembiyoz ve pasiflik davranışına müdahale yolları tartışılır.

6. OYUN ÜÇGENİ

Þ     Oyunun tanımı: Gizli mesajlar ve duygusal açlıkların manipülasyon (yönlendirilme) süreci açıklanır.

Þ     Oyun üçgeni: “Suçlayıcı”, “kurtarıcı” ve “kurban” rollerinin tanımları ve işlevleri tanımlanır.

Þ     Oyunun nedeni ve bedeli: Oyunun kişi üzerindeki etkileri ve sonuçları tartışılır.

Þ     Oyundan çıkış: Oyundan çıkış yöntemleri açıklanır.

Þ     Teşhis ve müdahale: Oyun kavramının terapide  teşhis ve müdahale için kullanılması ele alınır.

7. SONLANDIRMA ve DEĞERLENDİRME

Þ     Katılımcıların getirdiği bir ya da iki örnek olay programdaki tüm kavramlarla analizi edilir.

Þ     Eğitim değerlendirilir ve geribildirim alınır.

Þ     Süpervizyon uygulaması olan ikinci aşama hakkında bilgi verilir.

 

Eğitimin Adımları
  1. Teori/kavram-örnek vaka çözümlerinin sunulması
  2. Kavramla ilgili alıştırmalar
  3. Katılımcıların kavramla ilgili vakalar üzerine tartışmaları ve yöntem geliştirmeleri